Gentse woningmarkt doet scheidende koppels pijn !

Koppels die anno 2022  uit elkaar gaan, worden geconfronteerd met de onbetaalbare stijgende woningprijzen in het Gentse. En dan hebben we het nog niet gehad over de stijgende rentevoeten. Zij hebben samen een woning aangekocht en hiervoor geleend. Bij scheiding regelen de partners ook de woning. De volgende scenario’s zijn dan mogelijk:

  • de woning wordt verkocht;
  • één van beide partners neemt de woning over;
  • of de woning wordt voorlopig in onverdeeldheid behouden (samen aanhouden).

De keuze voor één van deze drie opties is niet eenvoudig: financiële maar ook emotionele motieven spelen mee. Met de actueel stijgende woningprijzen en rentevoeten is het niet steeds eenvoudig om de woning te verdelen bij scheiding.

Partners willen de woning wel behouden of overnemen, maar er is onvoldoende financiële marge om dit mogelijk te maken. Daarenboven ontstaat er ook een discussie over de waarde van de woning en de oplegsom die de ene partner aan de andere zou moeten betalen.  De ene partner wil dan de woning wel aan een lagere  prijs inkopen maar niet aan de uitslaande prijzen die vandaag circuleren terwijl de andere een zo hoog mogelijke prijs wil.

Het komt ook vaak voor dat de (ex-)partners niet de financiële middelen hebben om de woning over te nemen op het moment van de relatiebreuk maar later zou één van hen eventueel wel kunnen.

Of de kinderen hiermee gebaat zijn, is nog een ander verhaal. Beide ouders willen dat de kinderen zo weinig mogelijk last hebben van de scheiding en dat hun toestand zo stabiel mogelijk blijft. Het behouden van de gemeenschappelijke woning is dan een optie.

Door de gezinswoning in onverdeeldheid te houden proberen ouders soms de kinderen voor zoveel als mogelijk in hun vertrouwde omgeving te laten.

De woning in onverdeeldheid houden kan dus een weloverwogen beslissing zijn.

Het behoud van onverdeeldheid komt erop neer dat je als (ex-) partners beslist de woning niet te verkopen of in te kopen, maar ze gewoon in gemeenschappelijk (onverdeelde) eigendom te behouden onder de voorwaarden die daarvoor worden bepaald.

De (ex)partners zijn dan vrij om een overeenkomst van behoud van onverdeeldheid te maken en alle voorwaarden ervan – ook de duurtijd van de onverdeeldheid – samen uit te werken.

Wel is het zo dat de onverdeeldheid niet tot in de eeuwigheid worden voorzien, en dat ze een “wettig belang” moet dienen. Maar verder kunnen de partners in alle vrijheid de voorwaarden van hun onverdeeldheid vastleggen:

  • voorwaarden omtrent de duur van de onverdeeldheid: de partners kunnen overeenkomen om voor een langere termijn dan 5 jaar de verdeling niet te vragen. Er kan een bepaalde termijn worden afgesproken of de partners bepalen bijvoorbeeld dat de woning in onverdeeldheid blijft tot de kinderen hun studies hebben afgerond, of tot dat zij een bepaalde leeftijd hebben bereikt.
  • regelingen met betrekking tot de woning tijdens de periode van de onverdeeldheid:

– wie van de (ex)partners verblijft in de woning, en is daar een vergoeding voor verschuldigd?

– wie lost de hypothecaire lening af, wie staat in voor de premies van de brandverzekering, de onroerende voorheffing?

– wie betaalt herstellingswerken aan de woning?

  • voorwaarden inzake bestemming van de woning nà de periode van onverdeeldheid:
  • wat gebeurt er met de woning na de periode van onverdeeldheid… wordt ze verkocht aan een derde of heeft een van de partners bijvoorbeeld een preferentieel overnamerecht om de woning in te kopen?
  • Aan welke waarde zou dit dan gebeuren?
  • Hoe wordt de verkoopopbrengst verdeeld? Ieder van de mede-eigenaars de helft of zijn er bepaalde vergoedingsrekeningen die op dat moment nog worden afgerekend?

Bij scheidingsbemiddeling overlopen we al deze punten en gaan voor een gedragen beslissing die beide partijen zullen naleven. En nog belangrijker: je zorgt ervoor dat de kinderen verder in de gezinswoning kunnen verblijven en kunnen opgroeien in hun vertrouwde omgeving.

Scheidingsbemiddeling versus klassieke echtscheidingsprocedure.

Jullie zijn aan het scheiden maar kunnen geen akkoord vinden over de huisvestiging van de kinderen, de overname van de gezinswoning etc.

Deze situatie kan leiden tot een ernstig conflict als ze niet snel wordt opgelost.

Je wil jouw rechten afdwingen en overweegt het opstarten van een rechtszaak.

Op zich is dit begrijpelijk.

Een rechtszaak leidt evenwel vaak tot een onherstelbare breuk in relaties met de kinderen, andere partner, schoonouders.

Bij een rechtszaak is het vaak ‘alles of niets’: een proces win je of verlies je.

Als er geen serene dialoog meer mogelijk is, kunnen jullie overwegen om beroep te doen op een neutrale derde, de bemiddelaar.

De bemiddelaar zal via een specifieke methode de gesprekken faciliteren en trachten een akkoord te bereiken. Op die manier vermijd je dat een rechter of arbiter een oplossing oplegt.

Essentie van bemiddeling

  1. Beide partijen verbinden zich er dus vrijwillig en ongedwongen toe om samen een oplossing te vinden voor hun geschil. De partijen kunnen eveneens op elk ogenblik beslissen de bemiddeling te beëindigen.
  2. De partijen doen een beroep op een neutrale, onafhankelijke en onpartijdige persoon: de bemiddelaar. Hij komt niet tussen beiden als advocaat, noch als rechter of arbiter. De bemiddelaar probeert de dialoog tussen de partijen te bevorderen of terug op gang te brengen. Hij luistert naar de partijen en voert met hen een constructieve dialoog. Zo probeert hij de partijen zelf tot een akkoord te laten komen. Naast zijn inzicht in menselijk functioneren blijft de bemiddelaar onafhankelijk, neutraal en onpartijdig.
  3. Alles wat tijdens een bemiddeling wordt gezegd of uitgewisseld (documenten, e-mails, enz.) is in principe strikt vertrouwelijk. De vertrouwelijkheid van de bemiddeling moet tijdens de hele duur nageleefd worden door de partijen en de bemiddelaar, maar ook door derden (vb. een expert). Dat is een van de grote voordelen van bemiddeling. De partijen kunnen vrijuit spreken: wat ze zeggen of schrijven kan niet worden gebruikt buiten de context van bemiddeling.

Wat na de bemiddeling ?

Op het einde van de bemiddeling is het de bedoeling dat de betrokken partijen akkoord gaan. Uiteraard is dat niet altijd het geval en kan de bemiddeling resulteren in een gedeeltelijk of zelfs geen akkoord. Gelukkig stellen we in onze praktijk vast dat meer dan 90% van alle bemiddelingen eindigen in een volledig akkoord. In een absolute minderheid van de gevallen is er slechts een gedeeltelijk of geen akkoord.

Volledig akkoord

Als alle partijen het akkoord hebben ondertekend zijn er twee mogelijkheden:

De partijen stellen zich tevreden met het akkoord.

Een of meerdere partijen willen het akkoord door een rechter laten homologeren.

In familiale zaken is homologatie sowieso aangewezen en in sommige gevallen zelfs verplicht.

Homologatie betekent dat de rechter akte neemt van het akkoord, waardoor het uitvoerbaar wordt en dezelfde gevolgen heeft als een rechterlijke beslissing. Zo zijn alle partijen verplicht de overeenkomst te respecteren.

Gedeeltelijk akkoord

Het kantoor streeft er naar om steeds een globaal akkoord in iedere bemiddeling te bewerkstelligen.

Hebben partijen slechts een gedeeltelijk akkoord dan kan het deel dat niet via een bemiddeling kon worden beslecht door een rechter of arbiter worden beslecht.

Geen akkoord

Indien partijen niet tot een akkoord komen, dan kunnen zij een rechtszaak starten of verderzetten. Hetgeen tijdens de bemiddeling werd besproken en (eventueel) op papier werd gezet blijft vertrouwelijk.

Lees hier meer over de verschillende stappen die je doorloopt tijdens de scheidingsbemiddeling.

Onroerende voorheffing bij co-ouderschap.

Onroerende voorheffing in Vlaanderen.

De onroerende voorheffing is een jaarlijkse Vlaamse belasting op onroerende goederen die in het Vlaams Gewest liggen. Ze wordt berekend op basis van het kadastraal inkomen. Onroerende goederen zijn gronden, gebouwen en sommige soorten van bedrijfsuitrusting (“materieel en outillage”).

Vermindering bij kinderen ten laste.

In het Vlaams Gewest krijgen ouders met minstens twee kinderbijslaggerechtigde kinderen een vermindering. Dit op voorwaarde dat de kinderen op 1 januari van het aanslagjaar gedomicilieerd zijn op het adres van de woning waarvoor de vermindering van toepassing is.

Bereken zelf uw onroerende voorheffing.

Co-ouderschap ?

Kinderen kunnen maar op één adres hun officiële verblijfplaats hebben, ook al wonen ze na het uiteen gaan van hun ouders afwisselend bij elke ouder. Een co-ouder bij wie het kind niet gedomicilieerd is, kan dus geen vermindering krijgen, zelfs niet gedeeltelijk. Wel kunnen de ouders afspreken dat zij het door de ene genoten voordeel onder hen verdelen.

Discriminatie.

Het Grondwettelijk Hof besliste recent dat het een discriminatie uitmaakt dat alleen de ouder bij wie het kind gedomicilieerd is een vermindering van de onroerende voorheffing krijgt.

Vanaf 2023 komt er daarom een nieuwe regeling.

Brussel en Wallonië

Daar werd de regeling reeds aangepast. In Brussel heeft elke ouder recht op een proportionele vermindering van de onroerende voorheffing in verhouding tot de periode waarin de kinderen effectief bij hem/haar verblijven. In het Waals Gewest krijgen de co-ouders elk de helft van de vermindering.

Wil u meer weten over fiscaliteit bij scheiding, aarzel dan niet om ons te contacteren.

Proefscheiding: Ideale afkoelingsperiode?

Wat is een proefscheiding ?

Wanneer partners twijfelen om te scheiden of het samenleven tijdelijk “ on hold” willen zetten, kunnen zij een adempauze inlassen en een proefscheiding organiseren.

Soms schrikken partners van de relationele gevolgen van een scheiding: ze komen alleen in het leven te staan, ze missen de kinderen want de kinderen verblijven nu ook bij de andere partner,  hun vriendenkring wordt gesplitst …

Ook de financiële gevolgen worden niet altijd even helder ingeschat: kan ik de woning overnemen? Krijg ik een nieuwe lening bij de bank? Hoeveel kinderalimentatie zal er betaald worden?

Een proefscheiding helpt de partners om alles op een rijtje te zetten en de ingrijpende  gevolgen van een scheiding aan de lijve te ondervinden zonder dat er definitieve beslissingen worden genomen.

Het is een afkoelingsperiode waarin er tijd is voor reflectie en zelfzorg en elke partner kan op zijn eigen tempo nagaan of er nog een relatie mogelijk is.

Hoe kan een erkend bemiddelaar u helpen ?

Sommige partners doen bij huwelijksproblemen beroep op een erkend bemiddelaar in familiezaken. Wil u meer te weten komen over bemiddeling bij scheiding klik dan hier.

In heel wat gevallen zijn de partners nog niet zeker of zij definitief willen scheiden (twijfel). Sommige koppels kiezen op dat moment voor een proefscheiding.

Duur van de proefscheiding

Een proefscheiding is geen vrijblijvend gebeuren. Het is belangrijk dat er een einddatum wordt afgesproken tussen partijen. Daarbij kan gedacht worden aan een periode van drie of zes maanden. Ook hier bepalen de partners begin- en einddatum. De partners kunnen dit samen met de bemiddelaar bespreken en tot een vergelijk komen.

Doel van de proefscheiding

Essentieel is dat de partners aan elkaar uitleggen waarom zij willen proef scheiden. Beide partners kunnen elk verschillende beweegredenen hebben en samen met de bemiddelaar mag dit scherp verwoord worden: sommige mensen willen tijd voor zichzelf, willen een rustperiode inlassen en aan zelfzorg doen. Andere partners willen los komen van hun eigen familie of afstand nemen van de invloed van de schoonfamilie. Elk van deze behoeften mag gezien worden en aan bod komen en heeft bestaansrecht. Indien deze wederzijdse behoeften niet kunnen gezien worden door de partners, stelt zich de vraag of een proefscheiding zinvol is.  Bespreek dit samen met de bemiddelaar en neem hiervoor jouw tijd.

Afspraken

In deze periode maken jullie afspraken over de kinderen: blijven de kinderen  in de  woning wonen  en verhuizen de ouders? Of huren jullie of één van jullie tijdelijk een andere woning? Wie  betaalt verder de hypotheek en de huur van de woning/appartement. Hoe verloopt de verblijfsregeling? Behouden jullie de gemeenschappelijke rekeningen en blijven jullie samen bijdragen aan het huishouden? Ook hier is het raadzaam heldere afspraken te maken en in het belang van de kinderen zo weinig mogelijk verandering te installeren gezien het om een relatieve korte periode ( drie of zes maanden ) gaat.

Moeilijker zijn de afspraken tav elkaar: zien jullie elkaar nog regelmatig? Zijn er overlegmomenten? Gaan jullie gezamenlijk nog activiteiten doen? Hebben jullie psychologische bijstand of volgen jullie ondertussen relatietherapie?  Is er tijd en ruimte voor nieuwe ontmoetingen of is er een engagement om geen nieuwe partners te leren kennen? Al deze vragen verdienen een antwoord.

Neem ook hier jouw tijd en bespreek dit samen met de bemiddelaar. Indien jullie willen, organiseren wij tussentijdse evaluatiemomenten tijdens de proefscheiding.

Schriftelijke overeenkomst?

De afspraken worden steeds schriftelijk vastgesteld en ondertekend door de partners in aanwezigheid van de bemiddelaar.  Dit geeft rust en duidelijkheid voor beide partners in deze troebele periode. Jullie kunnen daar op terugvallen wanneer er onduidelijkheden/misverstanden zijn. Loopt de proefscheiding slecht af, dan kunnen jullie de gemaakte afspraken bevestigen of bijstellen in het kader van de scheiding. Weet dat jullie nooit gebonden zijn door de afspraken van de proefscheiding als jullie dit niet willen (vrijblijvend; geen juridische waarde): het gaat om een afgebakende periode met een specifieke invalshoek. De ondertekening van de overeenkomst van proefscheiding is wel een “plechtig” moment bij de bemiddelaar en toont het engagement van beide partners om te kijken wat nog mogelijk is.

Kan ik een woning kopen tijdens mijn scheiding ?

Het antwoord op die vraag hangt af van het stelsel waaronder u gehuwd bent.

1. U bent gehuwd onder scheiding van goederen.

Er is in principe geen probleem: u kan een nieuwe woning aankopen, zonder dat hiervoor toestemming moet gevraagd worden aan uw toekomstige ex-echtgeno(o)t(e).

2. U bent gehuwd onder een gemeenschapsstelsel.

Bent u gehuwd onder een gemeenschapsstelsel dan gebeurt de aankoop met tussenkomst van de andere echtgenoot. Ook al gebeurt de aankoop met gelden die later – na de echtscheiding – aan u worden toegewezen. Volgens artikel 1418 OBW is de toestemming van beide echtgenoten vereist voor – onder meer – de aankoop van een onroerend goed. Dit artikel is van toepassing zolang het huwelijk duurt.

Hebt u eigen gelden die u kan aanwenden voor de aankoop ? Dan kan u mits toepassing van onroerende (weder)belegging aankopen voor uw eigen vermogen.

TIP

In de compromis en latere aankoopakte kan uitdrukkelijk vermeld worden dat de (ex)-partner niet de bedoeling heeft om mede-eigenaar te worden.

Risico’s

Op het eerste zicht lijkt de aankoop tijdens de echtscheidingsprocedure dus vrijwel zonder risico te kunnen gebeuren. Toch zijn deze risico’s er. Schuldeisers van de gemeenschappelijke schulden die volgen uit het huwelijk kunnen hun financiële aanspraken blijven uitoefenen op deze nog gemeenschappelijke woning.

Oplossing

Indien u zeker wil zijn dat de woning onmiddellijk tot het eigen vermogen behoort, dan wacht u best met de aankoop tot op het moment dat de echtscheiding definitief is. Wenst u bovendien ook het risico uit te sluiten de schuldeisers van gemeenschappelijke schulden hun financiële aanspraken op de woning kunnen uitoefenen, dan wacht u bij voorkeur tot het vonnis dat de echtscheiding uitspreekt werd overgeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Vanaf dat moment is de echtscheiding definitief naar derden toe.

Fiscaal

Op fiscaal vlak zijn er de volgende aandachtspunten:

De aankoopakte wordt geregistreerd. In sommige gevallen zal u niet onmiddellijk van het verlaagd registratierecht kunnen genieten en dient u na de echtscheiding teruggave te vragen.

Er zal geen verdeelrecht verschuldigd zijn wanneer u noodgedwongen nog samen moet aankopen tijdens de echtscheiding indien aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

Wil u de aankoopkosten berekenen ? Surf dan naar deze website.

Hebt u vragen over de aankoop van een woning tijdens de scheiding ? Contacteer ons.

Wie lost de hypotheek verder af?

Wanneer de woning gezamenlijk gekocht is, blijven beide partners verantwoordelijk voor de aflossing van het de hypotheek.

Vaak zal de persoon die in de woning blijft wonen de lening verder alleen afbetalen. Je kan aan de rechter vragen dat de andere partner tijdelijk tussenkomt en ook een deel van de lening afbetaalt.
De rechter kan in het raam van de procedure het genot van de woonst toewijzen aan een partner, op voorwaarde dat die de hypothecaire lening betaalt. Maar de bank is niét gebonden door de beslissing van de rechter en kan toch aan beide partners vragen dat zij de lening verder blijven betalen.

Mag ik meubels meenemen als ik vertrek?

Of je nu getrouwd bent, wettelijk of feitelijk samenwoont, je mag je meubels meenemen. De meubelen die je samen met je partner bezit, moeten jullie onderling verdelen.

Wanneer je samenwoont, kan het natuurlijk moeilijk zijn om te bewijzen wat van wie is. Je kan alle rechtsmiddelen gebruiken en vooral door facturen of andere documenten bewijzen dat het eigendom van jou is. Bij je huwelijk kies je voor een huwelijksvermogenstelsel dat bepaalt wat de eigen bezittingen zijn en wat de gemeenschappelijke goederen zijn. Kleding of bezittingen die verband houden met je beroep en goederen die je geërfd hebt, mag je bijna altijd meenemen.

Mag ik de sloten van de woning laten vervangen?

Als je getrouwd bent of wettelijk samenwoont, geniet de gemeenschappelijke woning bescherming en kan je niet plots de sloten veranderen, zelfs niet wanneer je de enige eigenaar zou zijn. De rechter zal in het kader van een procedure beslissen welke partner in de gemeenschappelijke woning verder mag wonen. Zolang er geen uitspraak is van de rechter kan elke partner de gezinswoning binnengaan en zelfs de eventuele nieuwe sloten laten openbreken.

Als je niet getrouwd bent, kan je niet genieten van de bescherming van de gezinswoning en hangen je rechten af van de eigendomsakte of het huurcontract. Als je geen eigenaar bent en geen huurder, dan heb je geen enkele bescherming, zelfs al ben je gedomicilieerd op het adres van de gemeenschappelijke woning en heb je kinderen met je partner.

Mag ik op een andere plaats gaan wonen?

Het huwelijk en het wettelijk samenwonen beschermen de gemeenschappelijke woning maar leggen je ook verplichtingen op in verband met de schulden van de woning en de lasten van jullie gemeenschappelijk huishouden. Als je de gemeenschappelijke woning verlaat zonder tussenkomst van een rechter of zonder een gezamenlijk akkoord tussen beide partijen, dan stel je je kwetsbaar op en kan je nog aangesproken worden voor alle schulden en lasten van het gemeenschappelijk huishouden.

Als je gehuwd bent, kan het huwelijk alleen door een juridische procedure worden beëindigd. Het wettelijk samenwonen kan worden beëindigd door een simpele verklaring die je alleen of samen met je ex-partner aflegt bij het gemeentebestuur.
De partijen kunnen aan de rechter vragen om maatregelen te nemen, die voor een welbepaalde tijd gelden. Meestal gelden ze voor maximaal één jaar. Eén van de dringende maatregelen die je aan de rechter kan vragen, is om de gemeenschappelijke woning te mogen verlaten en alleen op een andere plaats te gaan wonen.